چهارشنبه, ۱۵ آذر ۱۴۰۲
کتاب، همه چیز است!
(زمان تقریبی خواندن: 2 - 3 دقیقه)
✍️محمد عرفان صدیقیان
آیا می توان ادعا کرد در جامعه امروز، کتاب همراه همیشگی مردم ایران است؟ به عنوان یک کالای فرهنگی چه جایگاهی در سبد خرید و زندگی روزمره دارد؟ آیا تبلیغات مناسبی برایش صورت می گیرد؟ آیا شرایطی فراهم شده که افراد جامعه به راحتی و با هزینه مناسب به انواع آن دسترسی داشته باشند؟ سرانه مطالعه ایرانیان به چه میزان است؟ متاسفانه پاسخ به تمامی سواالت طرح شده، بیش از هر چیز دربردارنده بار منفی است. با بررسی آمارها در خصوص میزان اقبال مردم به کتاب، این طور به نظر می رسد که استقبال مردم در ایام برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در بهترین حالت، رویکردی هیجانی است و یا با در نظر گرفتن جامعه آماری، شرکت کنندگان در این رویداد چیزی در حدود 3 درصد از جمعیت کل کشور را تشکیل می دهند، که آماری قابل تامل است. آن هم در شرایطی که برآوردی در خصوص میزان فروش، طبق شاخص های موضوعی کتاب در دست نیست و بدون شک بخش عمده ای از این مبلغ صرف خرید کتاب های آموزشی، کمک درسی و کنکور می شود. از سویی دیگر افزایش قیمت کاغذ و جوهر های چاپ در سال جاری رشد سرم سام آوری را تجربه کرد و نتیجه منطقی آن، افزایش بی رویه قیمت کتاب بود. آن طور که آمارها نشان می دهد بخش عمده خریداران کتاب طبقه متوسط شهری هستند. در شرایط کنونی کشور که گرانی و تورم بیش از همه قشر متوسط و ضعیف را هدف می گیرد، عالقه مندان کتاب در این اقشار به ناچار باید خرید کتاب را نادیده بگیرند. با این اوصاف نمی توان تنها افراد جامعه را به جهت پایین بودن سرانه مطالعه مورد شماتت قرار داد. در روزگاری نه چندان دور، به جهت مقایسه، قیمت کتاب با اغذیه معمول رستوران ها مقایسه می شد. اما در شرایط فعلی قیمت ها در حوزه نشر چنان رشدی را تجربه کرده، که با وجود افزایش قیمت مواد خوراکی، همچنان برای بسیاری از کتاب ها، چنین مقایسه ای دیگر منطقی به نظر نمی رسد. بدون شک با مدیریت بهتر منابع و هماهنگی کارآمد تر میان دستگاه های اجرایی در خصوص واردات و توزیع مناسب تر کاغذ، می توان شرایط بهتری را پیش روی صنعت نشر متصور بود. اینکه افراد جامعه عالقه مند به خرید کتاب باشند اما پیش از هر چیز، سراغ قیمت پشت جلد کتاب را بگیرند و از خرید آن خودداری کنند بسیار دردناک است. چه کسی است که نداند رشد آگاهی مردم در پی افزایش سرانه مطالعه اول از همه متضمن سالمت و امینت جامعه است و از بسیاری هزینه ها در آینده جلوگیری می کند. پایگاه خبری دیدگاه مدیریت وظیفه خود می داند قدمی هر چند کوچک در جهت معرفی کتاب و افزایش فرهنگ کتاب خوانی بردارد و سیاست اصلی خویش را در شرایط کنونی حمایت از فرهنگ مطالعه قرار داده است. از همین رو از تمامی فعالین صنعت نشر دعوت می کند جهت معرفی آثارشان با این پایگاه در ارتباط باشند. باشد که در آینده شاهد بهره گیری بهتر از ظرفیت های مهجور مانده حوزه نشر باشیم.
